Zij-instromers zijn nu al hard nodig om de enorme vraag aan goed personeel in het onderwijs enigszins aan te kunnen; om nu ónze kinderen en straks hún kinderen te helpen bij de brede ontwikkeling die de maatschappij en arbeidsmarkt vraagt. Ook in de scholen van Bèta Challenge zijn natuurlijk zij-instromers actief.
In deze column lichten we er in het bijzonder één uit, omdat we denken dat dit verhaal de moeite waard is om te verspreiden. Niet alleen onder ons – in de bekende kring – maar zeker ook naar de omgeving. Dat is meteen ook het verzoek aan jou: verspreid dit verhaal! Want hoe meer mensen in bedrijven en organisaties het werken met leerlingen ervaren, hoe groter de kans dat ze na gaan denken om de (deeltijd)sprong te maken naar het onderwijs. En fijne extra collegae met ‘kennis van de buitenwereld’ zijn juist nu erg gewenst. Programmadirecteur Coen Pots heeft zij-instromer Rob van de Ven vijf vragen gesteld…
Rob van de Ven (62) is sinds augustus 2023 docent Toepassingsgericht Onderwijs bij Eckart College in Eindhoven. Dus Technologie & Toepassing met BCP. Hij doet dit werk bewust parttime én vanuit een overtuiging. Dít is wat hij wil: met leerlingen werken aan projecten en opdrachten, niet alleen maar theorielessen. Naast dit werk is hij namelijk eigenaar van www.happybots.nl en heeft samen met zijn co-founder Lola Gielen een sociaal robotje ontwikkeld: Felix, die o.a. communicatie over emoties stimuleert voor diverse doelgroepen in zorg, welzijn en educatie.
Wat drijft jou persoonlijk om dit werk met de leerlingen in het vo te doen?
Het leek mij geweldig om met leerlingen van deze leeftijd te werken en ze op weg te helpen. Dat inspireert mij op dit moment het meest. Ik heb lange tijd als organisatieadviseur gewerkt in de zorg- en onderwijssector. Het opzetten van samenwerkingsverbanden, fusies, nogal ‘hoog over’ allemaal. De laatste jaren kwam het verlangen om meer direct van betekenis te zijn. Ik ben ooit begonnen als docent op een TH, dus ik wist een beetje wat ik kon verwachten. Het werken met deze doelgroep in het vo in echter nieuw voor mij; maar wat is het leuk! Het geeft me echt energie. Dat zit in kleine dingen, vooral het contact met de leerlingen: ze zijn spontaan, eerlijk, druk, impulsief, willen graag ontdekken wie ze zijn. Mooi om daar een rol in te spelen!
Wat is de grootste waarde van dit type onderwijs voor de leerling?
Het gaat volgens mij niet zozeer om het verwerven van kennis of vaardigheden, maar vooral om te ontdekken: waar ben ik goed in? Kan ik dit? Ze leren bij dit vak om samen te werken, om probleemoplossend te denken. Dat zijn volgens mij waarden die dit vak overstijgen.
Welke dynamiek brengt een zij-instromers als jij mee naar een school?
Dat zou je eigenlijk mijn collega’s moeten vragen, maar ik denk vooral een andere scope: ik ben ondernemer, een echte optimist en denk altijd in mogelijkheden. Ik hoor bijvoorbeeld weleens ‘dat leerlingen niet gemotiveerd zijn’ of variaties daarop. Dat weiger ik te geloven, omdat ik merk dat ze eigenlijk allemaal wel willen leren en ontdekken. Ik zie natuurlijk ook wel dat er soms leerlingen zijn die niet zo gemotiveerd zijn, maar daar hebben ze dan waarschijnlijk een reden voor.
Ik ben als ondernemer gewend om te focussen op datgene wat ik ook echt kan beïnvloeden. Ik ben aan het ontdekken tot hoever dit gaat en wil mij vooral richten op het motiveren van leerlingen, ze te helpen ontdekken.
Wil je de waarde van en voor praktijkgericht onderwijs eens vanuit jouw persoonlijke perspectief beschrijven?
Ondernemen is spelen met mogelijkheden, problemen oplossen en inventief zijn. Dat vraagt om uitdagingen en de ruimte en vrijheid om te spelen. Ik vind dit het mooiste dat er is. Het zou toch prachtig zijn als leerlingen ook op zo’n manier kunnen leren!
Bij Toepassingsgericht Onderwijs wordt dit leren uitgelokt. Er zijn geen goede of foute aanpakken; het gaat er vooral om dat je zelf ontdekt hoe iets werkt, of hoe je iets maakt. Leerlingen lopen bij TO tegen problemen aan en daar moeten ze iets mee. De oplossing kunnen ze niet googelen of bij mij vragen, maar die moet uit henzelf komen. Probleemoplossend vermogen, inventief zijn, samenwerken: dat zijn waardevolle competenties die het vak TO overstijgen. Ik heb dat voor mezelf gemerkt in mijn loopbaan. En zij staan nog maar aan het prille begin. Ik heb het idee dat de maatschappij van morgen deze competenties nodig gaat hebben, meer nog dan kennis of een specifieke vaardigheid!
Hoe zouden potentiële zij-instromers kunnen worden gestimuleerd tot ‘de sprong’?
Het is inderdaad een ‘sprong’. Dit heb ik zelf gemerkt. Ik ben bij een paar scholen langsgegaan en heb gevraagd om een dagje mee te lopen. Dit heeft mij geholpen om een goed beeld te krijgen. Ik had voor mezelf de vraag of ik wel de goede tone-of-voice had voor deze leeftijdsgroep en in het VO. Tijdens de meeloopdagen heb ik zoveel mogelijk contact gezocht met leerlingen en merkte dat dit mij goed afging. Dus ik zou zeggen: meeloopdagen of korte stages helpen.
Daarnaast heb ik vanuit mijn bedrijf al eerder gastlessen gegeven in het mbo, ook opdrachten geschreven voor studenten die ik vervolgens begeleidde. Dat hielp mij dus ook enorm om te ontdekken of ik überhaupt iets goed kan overbrengen en de leerling of student kan begeleiden. Ik geloof er niet zo in dat er financiële prikkels nodig zijn om te stimuleren; dat is denk ik ook de verkeerde prikkel om het vol te houden. Je moet het allereerst leuk vinden om met leerlingen te werken. Alleen dan voeg je op een duurzame manier waarde toe.
Dus wat stimuleert? Concrete kennismaking met het vak van leraar (door gastlessen, meeloopdagen, praktijkopdrachten begeleiden). En bovendien zo snel mogelijk in contact komen met die leerlingen om het echt te ervaren!
We bedanken Rob voor zijn bijdrage aan deze column. Mogelijk zijn er mensen in jouw omgeving die jij zo’n sprong ook wel ziet maken. Breng dit dan zeker eens onder de aandacht, want alleen samen kunnen we de oplossingen realiseren.
Bron afbeelding spotlight: Starline via Freepik
